مدت ها پیش از آنکـه روانشناسی بـه عنوان یک نظام مستقل وجود داشتـه باشد .
این نویسندگان بزرگ بودند کـه کار روانشناسان زبردست را انجام می دادند.
در ادبیات . نمونـه های فراوانی از مرگ آگاهی می توان یافت کـه موجب تحول فردی شده است.
شوک درمانی اگزیستانسیال ابنزر اسکروج در سرود کریسمس دیکنز را در نظر بگیرید.
دگرگونی فردی شگفت آوری در اسکروج شکل می گیرد . نـه در نتیجـه شادی ایام عید .
بلکـه حاصل از رویارویی اجباری با مرگ خودش است.
پیام آور دیکنز شبح کریسمس آینده از یک شوکِ درمانی اگزیستانسیال مدد می گیرد:
شبح اسکروج را بـه آینده می برد . جایی کـه ساعات پایانی زندگی اش را مشاهده می کند .
تصادفاً می شنود کـه دیگران بـه راحتی از مرگش می گذرند و می بیند کـه غریبـه ها بر سر اموالش با یکدیگر نزاع می کنند.
تحول اسکروج بلافاصلـه بعد از صحنـه ای اتفاق می افتد کـه در حیاط کلیسا زانو می زند و بر حروف روی سنگ مزارش دست می کشد.
